Non maldigamos as cidades de merda. Precisamos delas.
Sarfraz Manzoor.
The Guardian, cuarta feira 29 de setembro do 2004.
A xente que nos criamos alí sempre sospeitamos que Luton era unha merda; esta semana tivemos a confirmación oficial. Nunha enquisa para un libro de próxima publicación entrevistaron 20.000 persoas e preguntaronlles cal era o peor sitio para vivir na Britaña; a miña cidade de nacemento acadou a victoria con case 2.000 votos. Nunha patética mostra de orgullo cívico, só cinco Lutonian@s defenderon a súa cidade. Digamos que foron seis. Debo deixar claro que non estou a negar que Luton non sexa unha merda; as evidencias do seu estatus de merda son bastante irrefutables. Pero en vez de ser algo do que se avergonzar, a xente que vimos das cidades máis merdentas da Britaña deberíamos estar felices de que sexan tan horrorosas.
Quen se queira rir de Luton ten unha chea de que botar man. Desde Lorraine Chase naqueles anuncios de Campari nos 70 ata o inevitable Centro Arndale; desde a súa mal asumida reputación coma niño do fundamentalismo islámico británico á súa penosa universidade, Luton foi durante toda a miña vida un sitio de coña máis que unha cidade. Segundo alguén dos entrevistados a cidade é "un templo de ladrillo e ferro adicado á polución global". Outra persoa describea coma "monótona, cementada e polucionada". A típica cidade dormitorio sen infraestructuras básicas ou cultura ou entretenemento. Sen sentido da súa historia. Nada que poida inspirar ou estimular, só casas". Tiña que estar alí nos 80 cando aquilo si que estaba mal.
A Luton que eu visito hoxe en día é moito máis interesante e divertida ca na que eu crecín. O que máis odiaba entón non era o feito de que non houbese nada que facer e ningún sitio ao que ir, nin tampouco a horrible violencia agochada que aparecía de noite. Non, o que máis me amolaba era a falta de ambición da miña cidade natal. Agora está mellor: a universidade pode que aínda sexa unha das peores de Britaña pero alomenos trae xente nova de fora, e ese influxo de estudantes animou a vida cultural e económica da cidade. Onda @s estudantes, o grupo máis significativo de inmigrantes que están a chegar a Luton son as parellas de yuppies que están a vir de Londres frustrados por ter que pagar cifras obscenas polos seus pisos de un só cuarto, e aquí mercan casas espaciosas de tres dormitorios nas rúas con árbores e grandes xardíns.
O que eses novos lutonianos comprenden é o que os que naceron aquí non poden: só os que chegan de fora e os que marchamos podemos ver esta cidade con claridade; os que aínda están ali non poden distinguir as árbores do bosque, ou o que é o mesmo, as torres de aparcamentos do centro comercial con multicines.
De estudante, cando volvía a casa da universidade comezábame a latexar a cabeza cunha pequena dolor cando o tren se achegaba a Luton. Cando chegabamos á estación xa estaba no medio dunha migraña en toda regra que non se me quitaba ata que marchaba de novo á miña vida de pre-graduado. Hoxe en día ata teño ganas de voltar - non só porque a cidade é máis agradable do que era, senon tamén porque a aprecio dunha maneira da que non podería se vivira ali.
Por iso penso que é un pouco inxusto que a votaran coma a cidade máis horrible da Britaña. Pero aínda hai casos máis raros na enquisa. Dacordo, Luton aínda pode ser horrorosa - probas recentes da Nasa confirmaron que hai máis movida en Marte que no centro de Luton un sábado á noite - pero de verdade que a fermosa Edinburgo é o cuarto peor lugar da Britaña? Merecen Bath, Londres e Windsor estar no top 20 dos peores lugares? Claramente estes resultados teñen menos que ver cos critérios tradicionais - os prezos da vivenda, os niveis de delincuencia e a calidade das escolas - que con cómo ven os seus habitantes o lugar onde viven.
Hai unha antiga canción do Bruce Springfield que di "este é un lugar cheo de perdedores e eu marcho de aquí para gañar". A verdade é que a maioría da xente é de sitios tan aburridos e desmoralizadores coma Luton, e algúns conseguimos marchar. Para a xente que conseguiu marchar, é precisamente o gris e opresor tedio dos seus lugares de orixe o que lles procura a motivación para sair e que inspira os seus mellores logros. Da mesma maneira que se expón aos pequenos a enfermidades para que se inmunicen e non as pillen máis fortes de maiores, estou contento de vir de Luton porque me fixo inmune a moitas das cousas que fan miserables a outros.
Podo disfrutar tanto da miña vida londinense porque sei de onde veño, vou alí de cando en vez. Os que se criaron en lugares máis interesantes e menos merdeiros non teñen a perspectiva que se obten de pasar a túa nenez onde o máis interesante que se podía facer un sábado á noite era mirar os flamingos rosas de plástico no Centro Arndale.
Está claro que hai un claro aire de snobismo na xente que está a facer ese libro; qué divertido é que os ricos se rian da xente que non se pode permitir o luxo de ser vagos por natureza. Pero en vez de meternos con cidades coma Luton, deberíamos aplaudir a contribución que as cidades de merda teñen feito ás nosas vidas. Xa sexa Newark (lugar de orixe de Philip Roth), Coventry (Philip Larkin), Salford (Morrissey) ou Stroke (Robbie Williams), as cidades de merda sempre inspiraron e motivaron a aqueles con soños máis grandes.
O que revela a enquisa desta cidade máis claramente non é o merdosa que é Luton senon o profundo auto-odio da xente que vive en cidades de merda, que leva vidas de merda que lles gustaría deixar. Por mor da merda de vida que levan, apresuranse a culpar á cidade na que viven. Non hai nada do que se avergonzar por vir dunha cidade de merda; o verdadeiro crime e seguir alí.

'Mólanos a música. Non nos tomamos as letras en serio'
Crece a controversia ao redor do rap e do ragga homófobo. Pero un grupo de DJs e xente que acode aos clubs aman esta música - a pesar de que son gais. Cóntanolo Alexis Petridis.
Segunda feira 6 de Setembro do 2004.
The Guardian.
Biggy C leva sendo dj desde hai 20 anos. Pincha hip-hop, rythmn&blues e ragga "ou como lle chamen agora, bashment ou dancehall ou o que sexa". No día no que me topei con el, acababa de regresar dunha noite ragga en Birmingham, e tamén dunha competición de baile. Contou que foi bastante xente, e que a canción que máis gustou foi unha de Vybz Kartel - un dos artistas con nominación nos recentes premios Mobo que tanto horrorizou ao grupo Outrage de Peter Tatchell e a Stonewall, e que fixeron que se cancelase o concerto Reagge in the Park. A canción chámase Tek Buddy Gal "Que significa 'carallo grande' na nosa xerga", di cheo de razón.
Isto non sería sorprendente se non fora polo feito de que Biggy C é gai, e tamén o era a asistencia maioritariamente negra que bailaba coa música do Vybz Kartel. Pensa que o Peter Tatchell "ten boas intencións" pero debería concentrarse en conseguir que a idade mínima legal para se relacionar sexualmente sexa igual para as relacións entre persoas do mesmo sexo como para as que se dan entre persoas de sexos distintos en vez de "dar a lata con Xamaica ou tentar deter ao Robert Mugabe. Non sei se traballa polo ben da xente, ou polo seu propio ben, sabes o que quero dicir?".
Biggy C non parece moi preocupado coas acusacións de Outrage de que ao tocar a música de Vybz Kartel promove "música asasina". "Xa houbo xente que se me achegou cando estaba pinchando e me dixo 'sabes que disco é ese?, bla, bla, bla.' Eu só penso 'Tes que sair un pouco máis, rapaz'. Non nos preocupa" Así mesmo, tampouco semella que a xente que se achega ás súas sesións se preocupe "Se estou nunha función benéfica córtome un pouco co tema do ragga homofóbico. Pero se estou a pinchar nunha festa gay, machaco cos discos homófobos". Unha escolla de palabras un tanto desafortunadas, pero Biggy C clarexao rápidamente "Encántalles, terías que velo".
Nas últimas semanas, houbo máis columnas adicadas nos xornais á música homófoba, e ao ragga en particular, ca nunca. A campaña 'Paremos a Música Criminal' de Outrage tivo moi bos resultados: os Mobos están rodeados de polémica, houbo concertos cancelados en Europa e en América, a policía está considerando emprender accións legais contar un dos cantantes homófobos de ragga, Beenie Man, e o xigante dos deportes Puma ameazou retirar o seu patrocinio de calquera evento que incluira artistas homófobos. Tamén provocou un debate no que a linguaxe está volvéndose cada vez máis forte e xurden acusacións de racismo.
No medio de tanta confusión ninguén reparou no Biggy C, os seus colegas e o crecente número de clubs nos que pinchan: Queer Nation, The Bump, Fruit Machine, Bootylicious, Flava and Honey en Londres, Club Caribana en Birmingham e outro cun nome explendido (Homiesexual) en Manchester. Podes imaxinar porque. Co panorama actúal, a soa noción da existencia de fans gais da música ragga semella unha contradicción.
Quizais ninguén reparara neles porque ninguén fora do ambiente podería crer que existen. Dacordo co promotor Patrick Lilley, houbo un cambio radícal. As noites que organiza nos clubs, a Fruit Machine e a Queer Nation levan case unha década pinchando música "urban". E non son eventos underground. Este verán, Queer Nation encargouse dunha serie de eventos esponsorizados pola compañía de móbiles O2, que tamén patroniza a Party in the Park.
"A razón pola que O2 traballa con Queer Nation é que músicalmente é rompedora, e porque ten un grande poder de atracción", di o Lilley. E cada vez máis, a asistencia é negra. "O ambiente gai está a mudar demográficamente", continúa, "Houbo un grande crecemento no número de xente negra no ambiente, e a música que se pincha mudou para se adaptar a ela. A xeración que quería ir ás discos e escoitar techno machacón comeza a ficar na casa e a xeración que escoita a Miss Elliot comeza a sair. O techno machacón está morto."
Lilley dí que nunca lle dirá a unha/un dj o que debe ou non debe pinchar nos seus clubes -"prohibindo un disco, non van resolver o problema"- pero admite que o cambio cara á música urbana nos clubes gais ten os seus críticos. "O tio do roupeiro dun dos nosos clubs leva un walkman porque pensa que calquera cousa que teña que ver co hip-hop, co R&B ou co ragga é por definición homófobo", di. "Para min, esa actitude é un pouco racista. A percepción dos homes brancos gais e burgueses dunha certa idade que puideron experimentar abusos homófobos na escola ou no pasado de mans de xente negra... ben, o racismo é unha palabra peculiar - non vas a atopar a 10 persoas que estean dacordo sobre o que é racista exactamente - pero, para min que hai un certo grao de racismo na comunidade gai. Os promotores de festas negros topan máis dificultades para ter local do que eu, diso estou seguro. Incluso hoxe, os managers e os seguratas desconfían máis da sexualidade da clientela na porta simplemente porque son negros e non se visten coma gais, grazas a Deus".
Claro que hai unha grande diferencia entre preferir a música hip-hop ou o R&B ao techno e o feito de que unha canción ragga homófoba se convirta no maior éxito da noite nun clube gai. Non embargantes, Brandy, unha MC lesbiana e organizadora das noites Flava, non está sorprendida. Aprendeu a non se asustar de nada desde que foi á súa primeira noite gai negra, Off the Hook, e descubriu que estaba "chea de tipos xamaicanos bailando. Estiven en Xamaica e sei como son de homófobos alí, pero isto é diferente".
Tamén dí que un disco coma o TOK do Chi Chi Man - onde dí na letra que se debe matar aos gais e queimar os locais de ambiente - poden obter mellor resposta nalgúns clubes gais ca noutros heteros. "Só é música, é divertido. Todo o mundo canta esa canción do Chi Chi Man. Non nos importa o que di porque sabemos quen somos e nos estamos a divertir. Penso que ese disco podería ser máis odiado nun clube hetero que nun gai. Sabes, fala de nos, escribiron unha canción sobre nós. Fabuloso!. Grazas!" di "Que é negativo o que se di de nós? Non importa. Collo o micro, canto sobre ela, toda a pista se move. Que máis lles dá. Sempre pido opinión ao final das miñas sesións e ninguén nunca se me queixou".
Billy C está preocupado co feito de que o aumento da popularidade da música urbana no ambiente coincida cun aumento da violencia nos clubes. Fala do aumento do 'malotismo', os mozos negros imitando o postureo macho dos rapeiros. Di que quizais a violencia e o feito de que "a xente negra non poda gastar tanto no bar coma a branca porque non teñen os mesmos ingresos" sexa o que fai que os promotores negros teñan máis problemas, e non o racismo. Aínda así, di que escoitar unha canción ragga homófoba nun clube gai desposuea do seu poder e descontextualizaa totalmente. Fai fincapé no paralelismo coa reutilización no ambiente das palabras 'maricas' e 'maricón'.
"Estánse a meter con nós e tentar acabar cos gais, pero dámoslle a volta. E como cando un mozo branco se rapaba a cabeza e se convertía nun skin cando os skins andaban a mallar nos gais. Así que lle damos a volta. Son cancións que se fan populares entre os gais negros. Son boas cancións. Non nos tomamos esas cancións en serio. Nós andamos ao noso. Ninguén nos vai queimar vivos. Ninguen nos vai cortar as cabezas. Que as cancións digan 'maricón' ou o que lles dea a gana... cantas máis mellor!, cantas máis mellor!"

A historia mundial do amor entre homes.
A historia dos Gais = A historia humana.
Breve introducción á historia gai e guía dos seus momentos destacados.
Androphile Project.
A historia está escrita polos vencedores. Eles elixen o que hai que recordar, e o que se debe agochar. Así aconteceu co eros masculino. Mirando calquera libro de historia, calquera podería pensar que nunca houbo ningunha sociedade que celebrase o amor entre homes, que nunca houbo un pintor, un poeta ou un papa que compartira a súa cama e o seu corazón con outro home. Evidencias do amor entre persoas do mesmo sexo foron ou ben silandeiramente suprimidas, como no caso da Grecia ou da Roma antiga, ou rápidamente destruidas, como aínda se fai con arte inca ou maya recentemente desenterrada. O resultado deste engano foi unha innecesaria polarización da sociedade e un sufrimento (aínda por documentar) daquela xente que se namorou de persoas do seu mesmo sexo.
Sen censura, os datos históricos revelan unha realidade moi distinta: o instinto do amor entre homes é unha constante universal. O que varía é a actitude da sociedade perante ese instinto. Todas as culturas regularon o amor entre homes, envolvendo con distintos rituais. Unhas poucas culturas tentaron - sen conseguilo- decretar a súa inexistencia.
Coma norma, o amor entre homes era parte da fábrica social e relixiosa. Desde as cidades estado da antiga Grecia e Roma cos seus emperadores (Traxano e Adriano entre outros), ata os xamáns Siberianos e os curandeiros nativos nortamericanos dos Dous Espiritos, desde os homes das tribos africanas ata os emperadores e académicos chineses, a xente de todo o mundo entendeu e fixo sitio para a vulnerabilidade dalgúns homes perante a beleza doutros homes. Acepataban que - xa fora casados ou non- os homes se namoraban doutros homes ou mozos, soñaban con eles, escribían sobre eles, loitaban por eles, e os levaban á cama. E normalmente entendían que os nenos estaban excluidos do xogo do amor, do mesmo xeito no que se entendía que as nenas tamén o estaban.
Na antiga Grecia o amor entre homes era en moitos aspectos análogo aos matrimonios da época, vistos igualmente importantes na vida dun individuo, e venerados na mitoloxía grega. Foi a pedra fundacional dunha tradición cultural que hai 2500 anos provocou a aparición da democracia, o teatro, a filosofía, as matemáticas, a historia e demáis. O amor entre homes era considerado o potenciador das mellores cualidades da mocidade, especialmente a masculinidade e a coraxe. Os soldados habitualmente loitaban ao carón dos seus amados, como na famosa banda Tebana; máis tarde, liderados por Alexandre o Grande e o seu mozo Hephaestion, os gregos conquistaron o mundo coñecido. Grecia, por suposto, non era Utopía: a prostitución e a violación, moitas veces sufrida por escravos, era común.
No Xapón, os aprendices de samurai emparellábanse con soldados máis vellos para seren adestrados no amor e na guerra, e os shogun incluso tiñan - aparte das súas concubinas- moitos noivos, o seus amores 'nanshoku' recollidos por escritores e pintores shunga que inmortalizaron o 'shudo', o Xeito dos Mozos. Así mesmo inmortalizaron as duras vidas dos 'tobiko' ou mozos das bambalinas, xoves actores itinerantes do kabuki que tiñan que traballar no escenario polo día e agradar aos seus clientes na cama pola noite.
Nas terras musulmanas, famosos poetas iranianos e arabes coma Hafiz i-Shirazi e Abu Nuwas loubaron e tamén se laiaron dos encantos dos mozos (a os que ás veces tentaban con viño e seducían). Os homes santos sufi desde a India ata a Turquía procuraron topar a Alá observando a beleza dos mozos imberbes. Os contacontos ensalzaron o amor entre homes en contos coma nas Mil máis unha Noites. Artistas coma Riza i-Abbasi divertiron a reis e a principes con miniaturas persas exquisitamente elaboradas e coa caligrafía. Os mulás e os censores loitaban contra o amor entre homes, pero homes de todos os espectros da sociedade, desde os califas ata os porteadores, deleitabanse con elas e procuraban seren atendidos por "mozos eternamente xoves, belos coma perolas" ao chegaren ao paraiso.
Na América do Norte e na Siberia, as tradicións dos xamáns que se retrotraen ata a idade da pedra recoñecían os especiais poderes espirituais daqueles homes e mulleres inclinados cara o amor á persoas do seu mesmo sexo, como aínda se ve na tradición dos Dous Espiritos dos nativos norteamericanos, que sobrevive ata os nosos días.
No Occidente pre-contemporaneo, o amor entre homes sobreviviu maiormente na sombra, visible só cando os amantes tiñan a mala sorte de que os colleran, ou insinuado por artistas o suficientemente valientes para contravir as convencións. Moitos escritores, músicos, pintores e poetas reflexaron o amor entre homes, pero sempre en código: Migel Anxo, que adornou a capela Sixtina con vibrantes nus masculinos; Shakespeare, que serenaba aos seu amante cos seus sonetos, Blake que atacou aos curas que "ataban con ramallos as miñas alegrías e os meus desexos"; Whitman, que cantou o corpo eléctrico. A lista de luminarias, artistas, homes de estado, homes da igrexa, cabaleiros e pícaros que sentiron a atracción do amor entre homes - por si só ou xunto co amor polas mulleres - é interminable.
A grande mentira de que o amor entre persoas do mesmo sexo é 'contra-natura', unha ficción que cae polo seu propio peso perante a bioloxía e a historia, depende da censura para a súa pervivencia. Nós, no Proxecto Andrófilo, rebuscando o traballo dos académicos dos estudios gais, tentamos desfacer esa censura publicitando o rol do amor gai no espirito do home e da cultura: os seus éxitos, os seus fracasos e as controversias que foron aparecendo ao longo dos milenios. Esperamos que a prosa e poesia, a relixión e a mitoloxía, a arte, a filosofía e a historia recolidas aquí de todas partes do mundo servan para profundizar no coñeciemto do lugar do amor entre homes na natureza humana. No momento no que isto foi escrito (no inverno do 2004), tamén pode iluminar o crecente debate sobre o matrimonio gai, unha tradición documentada por todo o mundo durante milleiros de anos, pero en ningún lugar tan amplamente e tan recentemente coma en Norte América, onde foi practicada e recoñecida por moitas das Primeiras Nacións indias.

Probando, probando...
Umberto Eco atopa o método científico un contrapeso axeitado ao fundamentalismo.
The Guardian, Sábado 4 de Setembro do 2004.
Moitas lectoras probablemente non saiban o que son exactamente os buracos negros e, francamente, o mellor que eu podo facer é imaxinalos coma unha pica no Submariño Amarelo que devora todo ao seu redor ata que acaba por tragarse a si mesma. Pero para entender a nova da que lles vou falar, todo o que teñen que saber é que o dos buracos negros é un dos problemas máis controvertidos e absorventes da astrofísica contemporánea.
Recentemente lin nos xornais que o célebre científico Stephen Hawking fixera unha declaración que é sensacional, polo menos. Di que errou na súa teoría sobre os buracos negros (publicada nos 70) e propuxo correccións necesarias perante unha audiencia de colegas científicos.
Para a xente relacionada coas ciencias non hai nada excepcional nisto, deixando de lado o nivel do Hawkings, pero penso que este episodio debe ser resaltado perante a xente nova de calquera escola non fundamentalista ou aconfesional, de tal maneira que nel se poidan exemplificar os principios da ciencia moderna.
A ciencia é moitas veces criticada polos media, que a fan responsable dun orgullo endemoniado que está levando á humanidade cara a unha posible destrucción. Pero desa maneira están confundindo ciencia con tecnoloxía, evidentemente.
A ciencia non é a responsable polas armas atómicas, o buraco na capa de ozono, o quecemento global e demais: se é algo, a ciencia é a póla do coñecemento que aínda é capaz de nos advertir dos riscos que tomamos cando, incluso aplicando os seus principios, poñemos a nosa confianza en tecnoloxías irresponsables.
O problema é que en moitas das críticas á ideoloxía do progreso (ou do coñecido como espirito da Ilustración), o espirito da ciencia é moitas veces identificado co de certas filosofías idealistas do século XIX, que defendían que a historia sempre se move cara cousas mellores, ou cara a culminación de si mesma, cun espirito ou cunha forza motor que sempre tira cara fins óptimas.
No fundo, nembargantes, moita xente (da miña xeración, alomenos) tivemos sempre dúbidas cando líamos a filosofía idealista, da que se conclúe que todos os pensadores posteriores entenderon mellor (ou 'verificaron') o pouco que tiñan descuberto os pensadores anteriores (o que é como dicir que Aristoteles era máis intelixente ca Platón). E é este concepto da historia o que o poeta italiano Leopardi denunciou cando se puxo irónico cos "magnificos e progresistas destinos".
Pero hoxe en día, para substituir unha serie de ideoloxías en crise, algunhas persoas flirtean cada vez máis cunha escola de pensamento segundo a que o curso da historia non nos está aproximando cada vez máis á verdade.
Segundo esta xente, todo o que hai que entender xa foi entendido por civilizacións que xa desapareceron e só mediante o humilde retorno aos tesouros tradicionais e inamobibles seremos quen de nos recoñecer con nos mesmas e co noso destino.
Nas versións máis abertamente ocultistas desta escola de pensamento, a verdade foi cultivada por civilizacións coas que perdimos o contacto: a Atlántida mergullada no mar, os Hiperboreanos, os Arios puros 100% que vivían sobre unha capa polar de xeo permanente, as sagas de antiga India ou outras divertidas narracións que sendo indemostrables permiten que filósofos de terceira categoría e escritores de contos sigan a remexer versións recalentadas do mesmo caldo hermético para a distracción dos veraneantes.
A ciencia moderna non di que o que é novo sempre é bo. Polo contrario, está baseada no principio do "fallibilismo" (enunciado polo filósofo americano Charles Peirce, elaborado baseandose en Popper e moitos outros teóricos, e posto en práctica polos mesmos científicos) segundo o que a ciencia progresa correxindose constantemente a si mesma, demostrando que son falsas algunhas das súas hipóteses polo método da proba e do erro, admitindo os seus propios fallos - e considerando que un experimento que non funciona non é un fallo senon ten tanta importancia coma un exitoso porque proba que unha determinada liña de investigación estaba errada e é preciso cambiar de dirección ou comezar desde o principio.
E isto foi xa proposto hai moitos séculos en Italia polo instituto de aprendizaxe coñecida como a Accademia del Cimento, que tiña coma lema "provando e riprovando". Isto se traduciría normalmente coma "probar e volver a probar", pero tamén coma "probando e reprobando", rexeitando aquilo que non se mantén á luz da razón e da experiencia.
Esta forma de pensamento oponse, como xa dixen, a todas as formas de fundamentalismo, a todas as interpretacións literais de sagradas escrituras - que tamén están abertas a continuas reinterpretacións- e a toda verdade dogmática sobre as propias ideas. Esta é a boa 'filosofía', no sentido socrático e habitual do termo, que debe ser ensinada nas escolas.