Non é racista ir contra Beenie Man.
Pero si que o é permanecer indiferente perante a persecución dos gais xamaicanos.
Peter Tatchell, The Guardian, Segunda Feira 31 de Agosto do 2004.
"Érgome pola mañá sen saber se hoxe vou seguir vivo" contoume un gai xamaicano. Ata hai 3 anos case ninguén sabía ou se preocupaba deste reino do terror. Agora todo o mundo sabe do sufrimento dos gais xamaicanos. A petición deles e traballando con xente gai negra da Britania, os grupos en prol dos dereitos dos gais coma Outrage! organizaron campañas de solidariedade internacional que se extenderon por Europa e os Estados Unidos.
A campaña céntrase en oito cantantes de reagge xamaicanos que teñen cancións que incitan aos ointes a disparar, queimar, acoitelar ou afogar gais: Beenie Man, Bounty Killer, Buju Banton, Capleton, Sizzla, TOK, Elephant Man e Vybz Kartel. A semana pasada, pedímoslle aos organizadores dos premios Mobo que anularan as nominacións para os dous últimos da lista. Eses artistas teñen dereito a criticar a homosexualidade, pero a liberdade de expresión non inclúe o dereito a cometeren o delicto de apoloxía do asasinato.
Polo de agora conseguimos a cancelación de ducias de concertos. As grandes perdas económicas que se produciron, xunto coa ameaza de accións legais, forzaron aos xefes da industria musical xamaicana a considerar abandonar as letras homofóbicas asasinas. Estes éxitos mostran que a nosa táctica estaba no certo.
Agora somos acusados de racismo por membros da comunidade negra e da esquerda. Pero eu me pregunto: como vai ser racista ofrecer apoio ás víctimas negras da homofobia e opoñerse aos homófobos violentos da industria musical? O verdaderio racismo non está na nosa campaña contra as letras asasinas, senon a indiferencia da maioría da xente perante a persecución dos gais xamaicanos. Ninguén toleraría eses abusos contra a xente branca na Britania; é racista permitir que lle pase a xente negra noutro país.
Algúns dos nosos críticos non están dacordo. Din que a xente negra é unha minoría oprimida e que polo tanto calquera crítica dalgún aspecto da cultura negra é racista de facto. Pero desde cando estar oprimido dá dereito a oprimir a outros? Ou dá dereito a ser inmune ás críticas? A xente que sufre a inxustiza ten dereito a loitar contra quen a persiga, sen importar quen sexa. Rexeito que se tolere o racismo na comunidade gai.
Por qué algunha xente tolera a homofobia na música negra?. Din que é 'imperialismo cultural' loitar contra a falta de dereitos en Xamaica. Non recordo que ninguén me chamase imperialista cultural cando apoiei a loita do Congreso Nacional Africano contra o apartheid. Daquela chamábase solidariedade internacional.
Algúns defenden a música reagge anti-gai sobre a base de que a homofobia é 'parte da cultura xamaicana'. O racismo tamén era parte da cultura afrikaner na Sudáfrica do apartheid, pero iso non o xustificaba. Segundo esa lóxica, tamén deberíamos aceptar tradicións culturais coma os pogroms, a ablación de clítore, os linchamentos e os crimes de honor.
De todas as maneiras, a homofobia non é para nada parte da auténtica cultura xamaicana. Foi inculcada na xente da Xamaica polos colonizadores británicos do século XIX e os seus aliados os misioneiros cristiáns. Non hai probas de que os africanos levados ata Xamaica coma escravos fosen homófobos. Polo contrario, a homosexualidade era común en moitas das sociedades da África Occidental de onde os secuestraron. Foi máis ou menos aceptada entre os escravos no seu exilio caribeño, sobre todo debido á destrucción da vida familiar tradicional polo sistema escravista. Os prexuizos e as leis contra a homosexualidade foron impostas polos británicos. Aínda así a maioría dos xamaicanos aseguran hoxe que a homofobia é parte da súa propia cultura orixinaria da África. Apúntanse a unha falsidade enorme.
Cómo poden os xamaicanos dignos apuntarse a un cristianismo fundamentalista que bendeciu o maior crime contra a humanidade - a escravitude- e que hoxe pregona o divide e venecerás, volvendo aos xamaicanos heteros contra os gais? Xamaica independizouse no 1962, pero a mente do primeiro ministro PJ Patterson permanece colonizada polos valores homofóbicos do imperialismo británico do século XIX. El é o máis fiel defensor das leis anti-gais impostas polos birtánicos, que continuan a estipular unha pena de 10 anos de traballos forzados para as relacións entre persoas do mesmo sexo.
Pola contra, heroes da liberación negra coma Nelson Mandela e o arcebispo Desmond Tutu apoian a loita polos dereitos humanos dos gais; incluso o Tutu condea a homofobía por ser 'igual de inxusta coma o apartheid". Aleluia!

Desafío ético
Desde mercar productos orgánicos ata coller o bus, Leo Hickman tenta adoptar un estilo de vida máis ético - e está a ecribir un libro sobre o proceso. Pero precisa a túa axuda...
The Guardian. Cuarta Feira 28 de Maio do 2003.
Come só productos orgánicos. Usa o transporte público. Recicla máis. Usa menos auga. Boicotea ás multinacionais. Deixa de usar cueiros de usar e tirar. Merca na túa vila.
Non pasa un día sen que nos digan cómo mudar para mellor o noso estilo de vida: 'Pensa no impacto que creas no planeta' din. 'Pensa no que te levas á boca' exclaman. Non só nos temos que preocupar polas cousas simples da vida - alimentarnos e atopar acobillo- senon que agora se nos pide que nos esforcemos en levar un estilo de vida máis ético.Pero é iso posible? Se é posible, cales serían as prioridades? De todas as maneiras, qué pode facer unha persoa para solventar as desgracias do mundo? Para o descubrir, estou a formar parte dun experimento: podo eu, alguen que sabe que debería levar unha vida máis ética pero que nun atopou o momento, a forza ou o diñeiro para facelo, ser reconvertido? Podo ter a consciencia tranquila, e na miña pequena escala, axudar a conseguir un mellor medio ambiente non só para min senon para todo o mundo que me rodea?Durante os próximos 6 meses, rexistrarei a miña viaxe nun novo libro e nunha serie de artigos que se irán publicando no Guardian a finais de ano sobre a vida ética. Pero preciso axuda. Necesito inspirirarme noutra xente que xa probou a facer esterco, que xa compartillou carro, que xa tentou comer só productos orgánicos. Preciso saber os trucos. Preciso que me convenzan de que debo facer isto. Preciso saber cales son os puntos álxidos e os puntos baixos que me podo atopar polo camiño.
Para comezar o meu experimento realizouse unha 'auditoría ética' sobre a miña vida. Expertos de Friends of the Earth, a Soil Association e o magacín Ethical Consumer viñeron ata a miña casa armados con carpetas. Metéronse no frigorífico, a lacena dos productos de limpeza de debaixo do vertedoiro, o armario do baño, as miñas facturas de enrexía - cada aspecto da miña vida foi analisado e valorado. As súas conclusións non foron fáciles de ler para alguén coma min - algúen que merca no super da esquina e no hiper, alguén que vive nunha casa adosada cun pequeno xardín, alguén que ten máquina de lavar, que vai de vacacións ao estranxeiro, que traballa nunha oficina. As súas recomendacións, nembargantes, proporcionaron unha maneira de pasar a vivir unha vida máis ética - e o que é importante, non significaban abandoar a carreira-de-ratas e vivir coma un heremita autosuficiente nunha montaña. As súas suxerencias son realistas, e o que é máis crucial, factibles.
Nos próximos meses, contarei como me vai nesta viaxe. Pero tamén quero compartir con vostedes as experiencias, consellos, historias de horror, triunfos - ou incluso ideas para lecturas recomendadas. Así que se pensas que os túas ideas e historias sobre a vida ética deben acadar unha audiencia máis ampla, mándamas ao meu enderezo de e-mail de abaixo. Os mellores exemplos incluiranse aquí e no libro.
Tes algunha idea sogre como vivir máis éticamente? Por favor mándamas a ethical.living@guardianunlimited.co.uk

Unha resposta en Somerset.
A Idade da Entropía está aquí. Agora debemos aprender todos a vivir sen petroleo.
George Monbiot. Terza Feira 24 de Agosto de 2004. The Guardian.
"Nunca máis", anunciou o magnate do petróleo T Boone Pickens este mes "produciremos máis de 82 millóns de barrís ao día".
De tal maneira que producindo 82 millóns de barrís hoxe en día, o que está a dicir Pickens é que se chegou ao cumio da producción global. Se ten razón, entón o xeólogo petrolífero Kenneth Deffeyes, que anunciou perante a incredulidade xeral o ano pasado que estaba "case completamente seguro" que iso acontecería no ano 2004, estaba no certo. E hai algo aínda máis importante: a civilización industrial remata aquí.
Non inmediatamente, claro. Pero a menos que se atope ou se desenvolva outra fonte de enerxía tan barata e cun ratio tan alto de "enerxía recuperada sobre enerxía investida"(Ersei), haberá un declive gradual na nosa habilidade para xerar o crecemento requerido para evitar que se afunda o sitema financeiro baseado na débeda.
Unha fonte de enerxía fácilmente obteñible é unha sobranceira anomalía histórica e biolóxica. Un fornecemento de petroleo que supera a demanda permitiunos facer o que todas as especies loitan por facer - expandir o espacio ecolóxico que ocupamos- pero sen atopar competencia directa na utilización do recurso limitado.
Esta fonte levounos a crer na posibilidade dunha paz e dun benestar universal, para unha poboación de 6.000 millóns, ou 9.000 ou 10.000 millóns. Se a bondade e o benestar son, como sospeito, o resultado dun excedente enerxético, entón, a medida que o excedente se fai menor, podemos esperar que comecemos a loitar de novo como se foramos gatos nun saco. Diante da entropía, a virtude pode que sexa imposible.
A única cuestión que merece a pena preguntar é que pensamos facer ao respecto. Pode que veña unha cura milagreira. A enerxía fotosintética, as perforacións supercríticas de fluidos xeotermais, a fusión fría, a enerxía do hidróxeno hidrocatalíctico e outros mounstros esperanzadores poderían todos eles proporcionarnos enerxía barata case sen límites.
Pero non debemos contar con elas. As barreiras técnicas, e incluso teóricas, poden demostrar ser insuperables. Xa hai unha chea de alternativas ao petroleo, pero ningunha delas é barata, e ningunha delas ofrece tan boa Ersei.
Se é certo que está a rematar a Idade do Crecemento, e que comezou a Idade da Entropía, e se esperamos ter algunha esperanza dunha razonable calidade de vida sen ter que destruir a vida doutras persoas, entón as nosas infraestructuras, a nosa industria e as nosas vidas requiren unha reconstrucción total.
Dado que o noso goberno se resite incluso a elevar as taxas sobre o fuel, é racional buscar as nosas propias solucións: redeseñar os sistemas económicos para que non dependan dos combustibles fósiles.
Durante os últimos anos, ando metido nun deses proxectos. Agora que xa cumpriu 10 anos pódese dicir que funciona.
Tinkers' Bubble ('A Burbulla d*s trapalleir*s') ocupa 40 acres de fragas, hortas e pastos no sur de Somerset. Creouna un grupo de ecoloxistas no 1994, e foi vivir alí unha ducia de persoas, fixéronse socias e construiron as súas propias casas provisionais.
Impuxéronse unha serie de normas estrictas a si mesm*s, que incluían unha prohibición do uso de enxeños de combustión interna nas súas terras. Fixeron unha excepción parcial co transporte: teñen dous coches para as 12 persoas.
Fora disto, o único fuel fósil que consumen é parafina para as lámpadas. Construiron un pequeno muiño de vento e algúns paneis solares, letrinas, e mercaron unha serra mecánica a vapor, unhas vacas de raza pequena e un cabalo grande.
Case todo o mundo predeciu que ía ser un desastre. O Independent incluso dixo que o proxecto fracasara, despois de que un dos seus corresponsais fora ata alí nun día de feira e topara todas as casas baleiras. Pero non hai dúbida de que foi duro.
Pasaron o primeiro inverno deambulando entre centímetros de lama. Algúns dos veciños confundindo aos recén chegados con o que aquí chamarían xitanos, puxeron o grito no ceo. Tamén houbo unha chea de liortas internas. O traballo foi duro.
Talaron árbores con serras de man, quentaron as súas casas con madeira, cortaron o feo con fouciños e ordeñaron as vacas, estercaron os campos e colleitaron a man.
Pero sairon adiante. Fixeron amig*s entre *s veciñ*s, que chegaron a ver o proxecto coma algo positivo: a terra ten biodiversidade, aínda ten hortas e está aberta ao público.
O seus productos gañaron o primeiro premio na feira local. Aprenderon, ás veces dolorosamente, a viviren xunt*s. Como non depende de maquinaria pesada esta granxa, a diferencia da maioría, non está endebedada cos bancos.
Cento cincuenta anos despois de que publicara 'Walden', Henry David Thereau está vivo e coleando en Somerset.
Non fai falta dicir que un exercito de burócratas se puxo en marcha para acabar co proxecto. Unha granxa tradicional, tal como descubriu esta xente, é de feito ilegal no RU.
A primeira traba é o planexamento. O modelo só é posible se te construes a túa propia casa, cos teus propios materiais na túa propia terra: non podes vivir así e pagar unha hipoteca. Así que se impuxeron outra regra: as súas casas, construidas en madeira, feixes de palla, engrudo, cal e máis palla, terían o mínimo imparcto visual e medioambiental.
Pero o sistema de planexamento non ten isto en conta. Non distingue entre un chaletón de 8 cuartos no medio da paixase e unha casa que só a ves cando estás a piques de te meter nela.
Esta xente pediu licencia e non lla concederon. Apelaron e gañaron, pero o goberno tumbou a decisión. Entón apelaron á corte superior e á corte de apelacións e tentaron levar o caso aos Lores, sen éxito en ningún caso.
Entón volveron pedir a licencia, e o concello, que se derá conta de que se a xente sen casa se construía o seu propio habitáculo sen lle custar nen un só euro, mudou de idea e os deixou vivir alí.
Entón viñeron os inspectores de sanidade. Hai dous grupos de regulamentos no RU: os que non lles gustan ás grandes multinacionais e os que si lles gustan, xa que elas os poden cumprir e as empresas pequenas non.
Así é como é legal atiborrar aos nosos animais de granxa con antibióticos, os nosos vexetais con pesticidas, a nosa comida procesada con aditivos e a nosa auga con nitratos, pero é máis ou menos ilegal usar calquera proceso que non inclúa aceiro inoxidable, refrixeración e luz flourescente.
O ataque ás pequenas empresas de comida, na base de que os seus productos poderían conter bacterias, viu acompañada cun enorme aumento nos casos de contaminación alimentaria desde os anos 70: a producción a grande escala e o transporte a longas distancias proporcionaron maiores oportunidades para as infeccións. Tinkers' Bubble, que nunca envenenou a ninguén, ten agora prohibido vender calquera comida ou bebida procesada: o seu queixo, bacon, zumes ou sidra están prohibidos.
Pero os colonos aprenderon a vivir con esas dificultades, igual que aprenderon a vivir co resto.
Aínda non solventaron todos os seus problemas, pero demostraron que un estilo de vida que non require apenas consumo de fuel fósil é posible. Non funcionaría para todo o mundo, claro, pero funciona.
E un día, a menos que demostremos algunha vontade de respostar á crise inminente, esta xente que vive desta maneira poderán descubrir que - a pesares das privacións obvias, as súas vidas poden ser máis cómodas cas nosas.

Cando casan os gais norteamericanos.
O que é máis importante sobre a saída do armario do político estadounidense James McGreevey é a reacción da muller, di Dan Savage.
The Guardian, 17 de Agosto de 2004.
O Gobernador de Nova Jersey James McGreevey, tamén coñecido coma 'Son un gai norteamericano', ten un piquito de oro. Houbo algunha vez algún político a quen lle sentara tan ben a súa propia demisión? Este foi o meu primeiro pensamento mentras miraba a grande rolda de prensa gai da semana pasada que serviu coma saída do armario e, a seguir, de demisión do gobernador de 47 anos. "Agarda, qué carallo pasa coa súa muller?' Se eu dou unha rolda de prensa para dicir que son un hetero norteamericano, e que tiven un lio cunha muller que ía destruir a miña carreira (baseada maiormente na miña reputación de zuga-carallos), a única maneira de que o meu mozo estivese ao meu lado escoitando sería se tivese os meus recentemente amputados collóns entre os seus dentes.
A reacción da esposa enganada é case sempre o aspecto máis interesante dun vizoso escandalo sexual en política; a xente acostuma mirar pra ela antes de decidir como reaccionar. Recordan cando William Jefferson Clinton foi ameazado coa revocación... ben, escollan se foi por ter un lio adultero, por mentir sobre a cuestion ou por ter a ousadía de gañar dúas eleccións. Cando quedou claro que a Hillary ía estar do lado do Bill, a xente en Norteamerica fixo o mesmo. Claro, tamen axudaron os rumores sobre os problemas de petrina de Clinton que o perseguiron durante toda a súa carreira - os norteamericanos sabían que era un puteiro cando o elexiron. Saber que o fixera cunha interina non nos descubriu nada que xa non souberamos ou sospeitaramos. Cando estoupou o escandalo Lewinsky houbo unha chea de especulación sobre O Qué Sabía a Hillary e Céndo o Soubo. Moitos se preguntaron se o matrimonio do Bill e da Hillary non sería un apaño sen amor e sen sexo, un martimonio de comenencia política, un matrimonio de poder, non de amor. Moitos concluiron que o Bill e a Hillary debían ter un 'acordo' sobre o tema dos contactos sexuais con outras persoas. Para algúns, a decisión da Hillary de ficar co Bill confirmou as súas sospeitas sobre a existencia dun acordo: a Hillary non estaba incomodada, concluiron os partidarios da teroría do acordo, porque o Bill non fixo nada que ela non lle permitise (excepto, claro, que o colleran).
Vendo sonrir á señora McGreevey ao lado do seu home piquito de oro, preguntei en voz alta ao meu mozo piquito de oro (encantame os piquitos de oro, que lle vou facer) se, coma cos Clinton antes que eles, o señor e a señora McGreevey terían un acordo. Do mesmo xeito que a Hillary tiña que saber que o Bill só lle podería ser fiel á súa maneira, semella bastante claro que a señora McGreevey tiña que saber de sobra que o seu home era maricas. Parece que a primeira señora McGreevey sabía: cando o New York Times lle preguntou se era consciente da sexualidade do seu ex-marido, a muller que se divoriciu do McGreevey rexeitou contestar. No Seattle Times, a asistenta da ex-sogra do McGreevey dixo que ela si que o sabía. E aí estaban todos os rumores que levaban circulando por Nova Jersey desde hai anos. Para min a compostura e o sonriso afectuoso e compasivo da señora McGreevey durante a rolda de prensa só se explica se ela xa o sabía . Non semellaba unha muller que levara o susto de descubrir que o seu home lle estaba a poñer os cornos cun axudante.
Se ela sabía que o seu home era gai e non lle importaba, a señora McGreevey non é a única. É imposible saber cantas mulleres hetero están felizmente casadas con homes que elas saben que son gais - o censo aínda non recolle a pregunta- pero existen. Coñezo dous matrimonios de muller hetero-home gai: nos dous casos, os homes e as mulleres eran amigos que decidiron casar despois de decidir que o amor romántico non estaba feito para eles. Os seus matrimonios son acordos amorosos que lles permiten asentarse e ter familia. A derrota e a resignación volveuse algo duradeiro e bo. Este é o caso dos McGreevey? Ata que o saibamos - ata que saia o inevitable libro da señora McGreevey- semella plausible que soubera das preferencias sexuais disconformes do seu home e non lle importara.
Claro, para unha parella de alto copete coma os McGreeveys, no seu matrimonio hai algo máis que afecto e resignación. Hai xente que casa por status e poder - outra acusación feita conta o Bill e a Hillary polos conservadores irritados. Por estraño que pareza, obter status e poder son as verdadeiras cartas de natureza do 'matrimonio tradicional'. Se a señora McGreevey casou por esas razóns, non é a única. Pero non había de seguir casada moito tempo, agora que o seu home xa non vai ser gobernador.
Imos supoñer que a señora McGreevey non sabía. Ao mellor estaba tan serena durante a conferencia de prensa porque se meteu unha manchea de pílulas de Xanax un momentiño antes de comezar. E se, como a maioría das mulleres heteros que descubren que os seus homes son gais, estaba devastada pola nova? (Os títulos de auto-axuda dispoñibles no Amazon inclúen: 'O outro lado do armario', 'A crise da saída do armario para as esposas hetero e as familias' e 'Meu home é gai: unha guía de supervivencia para a muller). Se este é o caso, espero que a dereita relixiosa teña a decencia de lle enviar unha desculpa á señora McGreevey - e a todas as mulleres que descubren que o seu home é un gai no armario. Non é levar ao altar a unha pobre muller hetero o consello que dá a dereita relixiosa aos homes gais?
Dacordo cos Gea Escolanos, os Ratinzgers e os Santorums do mundo, debo pensar menos no equípo olímpico de nadadores de Sudafrica e máis no inferno (ardente!) e na eternidade (longa!). Despois debo atopar unha muller á que enganar para que case comigo. E se a base do meu matrimonio é unha mentira? Que pasa se teño que loitar contra as necesidades sexuais e afectivas da miña vida de adulto? Fai o que tes que facer, maricón: se tes que pensar neses homes tan ben feitiños do equipo de nadadores de Sudáfrica para cumprir sexualmente coa túa muller e facer uns bebés, pois faino!. E se a verdade sobre a miña sexualidade sae algún día á luz- por exemplo se me chantaxea o meu amante cunha demanda de 50 millóns de dólares e a pobre muller á quen mentín se sinte humillada e violada ao meu lado, merda, ninguén dixo que o matrimonio fose un camiño de rosas, non?
O que está claro é que o matrimonio dos McGreevey saca á luz o absurdo dos argumentos de quen se opón ao matrimonio gai: os homes gai poden, de feito, casar - sempre que casen cunha muller, enganada ou non. A porosidade da sagrada institución é sorprendente: os homes gai son un risco para o matrimonio, pero os gais son animados a casar - e de feito o fixeron, coaccionados, durante séculos, e a dereita relixiosa quere que o sigamos a facer hoxe en día - mentres os nosos matrimonios sexan unha farsa. Mentres esteamos dispostos a nos mentir a nós mesmos, ás nosas mulleres, ás nosas comunidades, aos nosos fillos e se se trata dun McGreevey ao noso electorado. Un gai no armario coma o McGreevey ata pode casar dúas veces e que os dous matrimonios se consideren lexítimos. Incluso coma un home gai coñecido, o McGreevey pode seguir casado coa súa muller e facer o que lle pete ao seu lado. Non hai ningunha lei en contra, senador Santorum. Pero cómo protexe todo este asunto ao matrimonio dos gais, pregúntome eu? Se un home públicamente gai pode casar mentras o seu casamento sexa unha burla do que se supón que é a caracterísitca do moderno casamento - o amor romántico- ou se casa porque desesperou de atopar unha parella do mesmo sexo, que dano pode facer un matrimonio aberto entre dous homes que non queren facer burla do casamento ou que poden atopar unha parella do mesmo sexo?
O gais norteamericanos - a variedade fora do armario- agardan sen dúbida que o recén saído do armario McGreevey siga os pasos doutros famosos que tamén sairon do armario: escribir un libro, atopar parella, ir ao talk show da Oprah, facer o parvo (mirade para o Gren Louganis, a Ellen DeGeneres, a Rosie O'Donnell e o resto). Pero eu non. Espero que saia algo diferente esta vez. No meu corazón perverso, espero que o señor e a señora McGreevey permanezan casados. Pode axudar a que moitos norteamericanos descubran que a xente pode casar por moitas razóns e que o amor romántico non ten porque ser a única razón - ou incluso nen sequera unha das razóns - polas que dúas persoas deciden pasar as súas vidas xuntas. Se a idea de que un gai estea casado cunha muller pon nerviosa a Norteamérica, ben, quizais debería deixar que casemos con quen nos dea a gana.

Adeus, mundo xusto.
A xente tende a crer a quen nega o cambio climático, porque a verdade é dura de aceptar.
George Monbiot, Terza Feira 10 de Agosto de 2004.
The Guardian.
"Vivimos", dinos a historia central do último Spectator, "na época máis feliz e saudable da historia da humanidade". E quen o vai negar no munod rico? Quizais os aristócratas, os cardenais, os príncipe Carlos, a Fronte Nacional: os que, noutras palabras, tiñan unha posición social que foi erosionada co paso do tempo. E o resto de nós? Qué dea un paso adiante o home ou a muller que trocaría a medicina moderna polo leech, os esgotos polo regos de sudre, as maquinas de lavar polo río, a Unión Europea polas guerras europeas, a democrácia relativa pola monarquía absoluta. Non moita xente, logo.
Pero a festa acabou. En 2000 palabras, o Spectator achega unha chea de argumentos para probar a súa primeira premisa: "Agora estase ben". Non aporta ningunha proba para a segunda premisa: "O futuro vai ser mellor". A nosa é a xeración máis afortunada de todas que virán.
Deixademe apuntar tres liñas argumentais. A primeira é que estamos a vivir do capital político acumulado por previas xeracións, e ese capital está a piques de se esgotar. A masiva redistribución que elevou o nivel de vida da clase traballadora despois do New Deal e a segunda grande guerra rematou. A desigualdade está a crecer case en todas partes, e o resutado é que os ricos están a apañar as riquezas globais para a eles. Toda a terra da Britania, Europa e os Estados Unidos está sendo redeseñada para acomodar ás clases medias altas. Están a mercar segundas e terceiras residencias mentres outros non teñen ningunha. Os campos de xogo están a ser remprazados por clubes de saúde, e os orzamentos do transporte público por subsidios para estadas e aeroportos. A desigualdade nas retribucións, noutras palabras, leva inexorablemente á desigualdade de oportunidades.
O segundo argumento é que os nosos gaños económicos están a ser superados polas perdas sociais. Un estudio recente da New Economics Fundation suxire que o custe provocado polos delictos multiplicouse por 13 nos últimos 50 anos, e o custe da family breakdown dividiuse por catro. Os cartos que gastamos neses desastres están incluidos na medida oficial da felicidade humana: o producto interior bruto. Exclúe eses custes e descubrirás, como di o estudio, que a nosa calidade de vida tivo o seu máximo no 1976.
Pero ningún dos dous problemas ten comparación co terceiro: a ameaza do cambio climático. Da mesma maneira que aquelas xeracións que contemplaron catástrofes, semellamos incapaces de entender o que se nos ven enriba.
Tres achádegos totalmente inexperados suxiren que o problema pode ser moito máis grave do que ninguén podía imaxinar. Un traballo do premio Nobel Paul Crutzen suxire que o efecto pantalla producido polas partículas de poalla e fume na atmosfera é maís forte do que os climatólogos pensaban; unha variedade de porcallada fabricada polo home, noutras palabras, está a protexernos dos efectos da utra porcallada fabricada polo home. A medida que os vellos fachos son apagados e reemprazados con tecnoloxías máis limpas, o cambio climático, paradóxicamente, intensificaráse.
Ao mesmo tempo, os niveis crecentes de dioxido de carbono semellan estar a erosionar as bouzas de turba. A investigación de Chris Freeman da Universidade de Bangor amosa que o gas estimula a bacteria que disolve a turba. As bouzas de turba son máis ou menos carbón sólido. Cando se disolve o carbón convirtese en dióxido de carbono, que á súa vez disolve máis carbón. As bouzas en Europa, Siberia e Norte América, segundo dí o New Scientist, conten o equivalente a 70 anos de emisións carbónicas da industria global.
Peores aínda son os posibles efectos sobre a cuberta nubosa. Ata o de agora, a climatoloxía cría que as temperturas máis altas elevarían a taxa de evaporación, e se formarían máis nubes. Bloqueando parte da calor que chega do sol, reducirían o aumento do quecemento global. Pero agora semella que as temperaturas máis altas poden, pola contra, facer desaparecer as nubes. A investigación de Bruce Wielicki da Nasa suxire que partes dos trópicos están agora menos cubertas que nos 80.
O resultado de todo isto é que o máximo aumento de temperatura proposto polo Panel Intergubernamental sobre o Cambio Climático no 2001 podería ser unha grave subestimación. Máis que un posible aumento de 5.8 graos neste século, poderíamos estar a enfrontar unha suba de 10 ou 12 graos. Adeus, mundo feliz.
Como todos os desastres próximos (pensa no ascenso de Hitler ou na caida de Roma), este tamén xera unha voluble industria da negación. Pouca xente se deixa enganar hoxe en día coa letanía de que o cambio climático inducido pola humanidade non está a ocorrer, pero aínda algunha xente ten dereito a facer o idiota en público: O mes pasado engadiuse o antigo medioambientalista David Bellamy.
Escribindo no Daily Mail, Bellamy declarou que 'o vencello entre a queima de fuel fósil e o quecemento global é un mito'. Coma case todos os negadores do cambio climático, basea a súa tese nunha carta escrita polo Instituto de Ciencia e Medicina de Oregon no 1998 e 'asinado por máis de 18.000 cientificos'. Se o Bellamy estudiara que asinou, descubriría que entre os 'cientificos' estan a Spice Girl Ginger e os actores de MASH. O Instituto de Oregón está dirixido polo cristián fundamentalista Arthur Robinson. A súa carta acompañaba o que se supuña un escrito científico, escrito coa fonte e o formato dos Procedementos da Academia Nacional das Ciencias. Pero de feito, o escrito non foi chequeado ou publicado en ningún xornal científico. Todo o mundo podía asinalo e todo o mundo o fixo: só un feixe de asinantes son expertos en climatoloxía, e só unha parte deles semella que creron que estaban a asinar un verdadeiro escrito. E aínda así, seis anos despois, este escrito esta sendo presentado para suxerir que os climatólogos din que o cambio climático non está acontecendo.
Pero moitos deses que piden que non se faga nada cansáron de negar as evidencias científicas e agora estan a suxerir que o cambio climático existe, pero que non é para tanto. O lider é o estatístico dinamarques Bjorn Lomborg. Escribindo no Times en maio, Lomborg sostivo que calculara que o cambio climático custaría 5€ billóns, e que custaría 4€ billóns atenualo. Entón que sería mellor usar os cartos noutro asunto.
A idea de que podemos asignar unha cifra única e exacta aos custes producidos polo cambio climático dá risa. O cambio climático non é un proceso liñal, e os seus impactos probables non poden ser sumados coma se foran os gastos dun traballo calquera. Sabemos hoxe, por exemplo, que os glaciares do Himalaia que alimentan o Ganges, o Brahmaputra o Mekong o Yangtze e outros grandes rios asiátiocs poden desapracer en 40 anos. Se eses rios secan durante a tempada de rega, a produción de arroz que alimenta hoxe en día a un tercio da humanidade viríase abaixo, e o mundo afrontaría unha verdadeira crise de fame. Se Lomborg cre que pode lle pode poñer prezo a iso, está claro que pasou a maior parte da súa vida coa súa calculadora e pouco tempo co resto dos seres humanos. Pero a xente escoita estas bobadas porque a alternativa é aceptar o que ninguén quere crer.
Vivimos na época máis feliz, saudable e pacífica da historia da humanidade. E non vai durar moito.

É o papa feminista?
O pronunciamento do Vaticano sobre o rol das mulleres foi acollido con abraio en todo o mundo. Pero non hai razóns para desesperar, di Germaine Greer - isto pode ser o mellor que lle pasou ao feminismo nos últimos anos.
Quinta Feira, 5 de Agosto do 2004.
The Guardian.
Na súa Carta aos Bispos da Igrexa Católica sobre a Colaboración entre Homes e Mulleres na Igrexa e no Mundo, o Papa meteuse co feminismo, feminismo que moita xente fora das universidades pensaba que estaba morto e soterrado. O ataque, escrito polo cardeal de 77 anos Joseph Ratzinger, ao que a súa Santidade simplemente lle deu o visto e prace, merece causar tanta sorpresa e espanto. Calquera cousa que saia do trono papal é instantaneamente catapultado sobre a consciencia dos pobres no terceiro mundo católico, onde o desencanto coa xearaquía romana xa é profundo. A xente que traballa na planificación familiar nas favelas da Latino América católica dirate que a pesar de que o Papa é coñecido polo seu empeño contra os anticonceptivos, e que o seu berro é repeitido en todos os púlpitos, a xente acode en masa ás clínicas, ávida de pílulas e dius. A ira e a preocupación da súa santidade é moito máis efectiva á hora de persuadir aos feligreses indixentes de que a contracepción funciona realmente que calquera cousa que poidan dicir os planificadores familiars. Agora que as súas plumas viraron a súa atención cara o feminismo, as mulleres oprimidas quizais comezen a sospeitar que debe haber algo de bo no feminismo despois de todo.
O bávaro Ratzinger, descrito por alguén coma o Cardeal Panzer, foi en tempos teólogo, con lamentables tendencias cara o existencialismo. O que diga non ten porque concernir aos crentes a menos que a súa Santidade estea dacordo en server de ventrilocuo e falar ex-catedra, e de paso establecer doctrina sobre a fé e a moral. Este Papa nunca se pronunciou ex-catedra e polo de agora nunca o fará. Ratzinger é libre, levao sendo moitos anos, de airear as súas convincións como e cando queira, xerando embustes sentenciosos tan espúreos como calquera gomitado polas autoridades seculares. Sobre o escándalo sexual global do abuso de menores polos clérigos católicos e o perdón deses abusos polo alto clero, o pontífice e os seus secuaces permaneceron calados durante anos, mentres os crentes marchaban a mares e os bispados se declaraban en quebra antes que pagar as indemnizacións. Cando se trata de falar mal do feminismo, o Ratzinger da boca pechada, cabeza da Congregación para a Doutrina da Fé do Vaticano, en tempos coñecida como a Inquisición, permítese falar coma se fora unha cotorra. A igrexa, gobernada por célibes e pseudo-célibes en interese propio, declárase unha "experta en humanidade", un atributo que os que soportamos escolas católicas entre os 4 e os 17 anos atopamos do máis simpático.
O eixe Ratzinger-Wojtyla está preocupado por "certas correntes de pensamento que moitas veces van contra o verdadeiro avance das mulleres" que aparceron nos "últimos anos". Os "expertos en humanidade" invocaron esta idea antes, no 1988, coa carta apostólica Mulieres Dignitatem; os puntos principais foron repetidos na carta do Papa ás Mulleres publicada con ocasión da conferencia de Beijing no 1995. A intención destas declaracións cada 10 anos non é revelar novo pensamento por parte do Vaticano, senon reelaborar o vello pensamento para que semelle unha nova resposta a novas presións. No que respecta á Igrexa, non houco cambios; para as mulleres, pero non para os homes, "servir é reinar". O que é novo no pensamento papal é que se meteran deliberadamente co feminismo, probablemente porque pensen que o feminismo agora está de capa caida, unha especie de Iraq, debilitado e incapaz de respostar, e así poder ser devastado con impunidade. Os efectos na propia igrexa poden ser desastrosos. Os párrocos perden rápidamente a súa influencia sobre a xente, que está mellor educada e é máis escécpita ca nos temos cando o Wojtyla e o Ratzinger eran nenos. A xente prácticante que se pode atopar nas igrexas parroquiais son maiormente mulleres e vellos. As mulleres en idade reproductiva, conscientes de que por practicar a contracepción son consideradas en pecado e non axeitadas para recibir o santo sacramento, evitan ir a misa. Os seus fillos tampouco irán.
Dacordo co pensamento papal, as falsas profetas do feminismo teñen unha tendencia a "enfatizar fortemente as condicións de subordinación para aumentar o antagonismo". A subordinación, segundo parece, é real, pero as feministas que se refiren a el serán acusadas de no ter outro obxectivo que "aumentar o antagonismo". Tal atención sobre os motivos ocultos explica porque Wojtyla apoiou Solidaridade, o movemento dos obreiros polacos, cando era arcebispo de Cracovia, pero coma Papa rexeitou apoia o movemento de curas obreiro liderado polo arcebispo Helder Camara, a única xente organizada que loitaba pola causa dos labregos desposuidos do Brasil, o maior país católico do mundo. Os curas xa eran vulnerables perante as autoridasdes brasileiras por estaren involucrados na organización de manifestacións. A intervención de Wojtyla asegurou aos posseiros e aos seus aliados que os recursos da igrexa non ían ser usados na loita contra eles.
O resultado a longo prazo foi o descenso da fe entre os pobres máis influenciables do Brasil, que foron atraidos polas sectas evanxélicas. Hoxe só o 13% dos brasileiros van a misa. O Brasil, que tiña un 99% de católicos hai 50 anos, aínda ten 2/3 de católicos, pero o seu catolicismo non é máis que unha etiqueta. O fenómeno repítese por toda Latino América; a xente aínda se di católica pero a súa participación na vida da igrexa é nominal máis que real. Globalmente, os católicos usan tantos métodos anticonceptivos, teñen tantos abortos e tanto divorcio coma os non católicos; a diferencia é que eles debena aceptar que pecaron, aturar a culpabilidade e o castigo e incluso a prohibición do uso do condón polos católicos, ainda que haxa unha épidemia de sida.
O rexeitamento de Wojtyla a apoiar os movementos liberadores no Brasil non estivo en absoluto motivado pola súa renuencia a mesturar a igrexa e a política. Nin Wojtyla nin Ratzinger dubidarían en intervir en calquera situación política que poña en perigo a ortodoxía relixiosa. En xuño deste ano Ratzinger publicou "Merecedores de recibir a sagrada comuñón. Principios xerais", establecendo que apoiar o dereito ao aborto e á eutanasia converten a un católico en inaxeitado para recibir o sacramento. O fin desta publicación, que foi orixinalmente escrita en inglés, era presionar aos bispos norteamericanos para impedir que o John Kerry reciba a comuñon, excomulgandoo de feito, e presionando aos católicos para que non o voten. A persecución ao Kerry é aínda máis sorprendente porque nunca sucedeu nada semellante na Italia, onde unha sucesión de políticos católicos nunca agocharon os seus principios liberais. O intento de interferencia na política norteamericana é posible que consiga outro obxectivo, asegurándolle aos non católicos que o católico Kerry ten credeciais liberais. En descargo deles, hai que dicir que os bispos norteamericanos resistiron a chamada á acción directa, refuxíandose nun xogo de palabras que asegura que Ratzinger non ten a autoridade no asunto.
A xente que ve na encíclica un rifirafe entre o feminismo e o papado deben estar máis preocupada pola súa fé que pola súa cordura. A pesares de que os católicos discutirán apaixonadamente sobre se algún humano debe ser traido ao mundo para o beneficio doutro, Ratzinger, o martelo dos herexes, levaraos a rexeitar a clonación humana, mentres aceptan felizmente a idea bíblica que di que Eva foi clonada de unha costela de Adan porque non estaba ben que andivese só. A pesar de que Ratzinger cre que o home e a muller están feitos a imaxe de Deus (o que semella implicar que deus é un hermafrodita máis que un ser carente de sexo), el é un heterosexulista convencido. Para el non se pode difumiar o contraste esencial, home=martelo, muller=xunque. As mulleres só poden existir dentro dun contexto masculino, levando a cabo funcións definidas polos homes, polas que deben ser honradas e agradecidas.
As feministas católicas que se agarran a cravo do comunicado do Papa onde di que o traballo doméstico debe ser pago, deberían recordar que Wojtyla non pode imaxinar un mundo no que o traballo domestico non o fagan as mulleres. Despois de todo son monxas as que limpan o cuarto de baño da súa santidade.

Unha ameaza para a democracia.
As liberdades básicas de protestar están sendo sistemáticamente recortadas pola lexislación anti-terrorista.
George Monbiot.
Terza Feira, 3 de Agosto do 2004.
The Guardian.
Se aprendimos algo nos últimos 18 meses é isto: que a primeira regra da política -que nunca se pode confiar no poder- aínda está vixente. O goberno non se vai autoregular nin o van regular as institucións que o rodean. O Parlamento acepta crer unha recua de obvias mentiras. Os media as repiten, os funcionarios permiten que se digan, e o poder xudicial as reafirma. A resposta á vella pregunta na política -quén garda aos gardas?- segue en pé. Só o pobo poñerá ao goberno no seu sitio.
Ten dous xeitos de facelo. O primeiro é botalos do goberno na próximas eleccións xerais. Isto funciona só cando nos permiten elexir entre unha variedade de políticas. Pero en case todos os paises, un novo contrato foi establecido entre os principais partidos políticos: elexiron estar dacordo en case todas as áreas significativas da política. Isto deixa á xente desencantada: só poden votar pola cabra pero quen toca o órgano. Así que votar é agora un instrumento democrático menos importante ca o outro método: a habilidade para facer notar o teu descontento durante a lexislatura.
Aplicando a primeira regra da política, debemos esperar que os gobernantes fagan o posible para previr que a xente lles proteste. Ata onde poidan, van restrinxir o dereito a protestar. Xa o fixeron a semana pasada.
Os manifestantes que pararon a construcción dos novos laboratorios de experimentación con animais en Oxford conseguiron pouca simpatía da opinión pública. Os seus argumentos son polo xeral confusos e pobremente expostos. Entre eles hai un pequeno número de individuos perigosos e profundamente desagradables aos que semellan importarlle os dereitos de todos os mamíferos agás os do homo sapiens. Esa impopularidade é un regalo para o estado. Por medo a seren asociados con tolos perigosos, case ninguén se atreve a falar contra as leis represivas que o goberno pensa introducir para reducilos.
Como se o estado non tivese medios de enfrontarse aos extremistas violentos. Asasinato, incendio, asalto, ameazas e intimidación xa son delicto no Reino Unido. Nembargantes, escolleron aproveitar a oportunidade ofrecida polos activistas violentos para criminalizar a disidencia pacífica.
O ministerio do interior propón "facer ilegal protestar fora das casas de tal maneira que cause acoso, alarma ou incomodo aos residentes". Soa razonable ata que te decatas de que a policía pode definir "acoso, alarma ou incomodo" da maneira que queira. Todas as protestas en áreas residenciais, noutras palabras, poderían ser consideradas delicto.
As novas medidas, se son aprobadas, tamén farán que a maioría dos manifestantes poidan ser acusados de merodear: só precisan apareceren unha vez díante das intalacións para seren procesados baixo a lei de protección contra o acoso do 1997. O goberno tamén poderá "suxerir medidas" contra as webs que "inclúan material destinado a causar procupacións ou ansiedade indebida a outros". Coma o meu propio site xa foi incluido nunha lista negra por alomenos unha institución pública, teño razóns para temer esta proposta, xunto con todo disidente que haxa na Britania.
Se todo isto vai adiante, noutras palabras, os manifestantes legais estarán limitados a escribiren cartas aos teus representantes no Parlamento. Ou quizais iso tamén sexa considerado causa "de preocupación e anxiedade indebida" para a súa señoría.
Cando Caroline Flinte, a ministra do interior, presentou estas propostas a unha nación agradecida na sexta feira, prometeu que "non estamos a falar de lle negar o dereito a protestar da xente". Temos razóns para non a crer. A mesma promesa fora feita cando se presentou a lei de Orde Pública 1986, a Lei de Sindicatos do 1992 e a lei de Xustiza Criminal do 1994, e incumpridas inmediatamente. Cando foi aprobada a lei de Contra o Acoso do 1997, o goberno xurou que non sería usada contra os manifestantes: só tiña coma obxectivo protexer á xente contra os acosadores. As primeiras tres persoas procesadas baixo esa lei foron manifestantes pacíficos. O goberno tamén nos asegurou que non usaría inaxeitadamente as ordes contra o comportamento antisocial aprobadas no 1998 para tomar medidas contra os veciños molestos. Tamén foron usadas inmediatamente contra os manifestantes pacíficos. É difícil imaxinar unha ferramenta mellor para a represión do estado: unha vez que unha desas ordes é dictada contra un manifestante, ten prohibido protestar ata que caduque a orde. A policía usaas agora para neutralizar aos activistas máis efectivos. Ao goberno lle gusta tanto este novo poder que no 2003 convertiuno en lei, coa lei de Comportamento Anti-social designada para restinxir a protesta pacífica.
Cando alguns de nós protestamos porque a lei anti-terrorista do 2000 estaba redactada tan laxamente que podería ser usada contra case calquera que buscara o cambio social, o goberno contestou que nos estabamos poñendo histéricos. Desde entón, manifestantes pacíficos en toda Britania foron detidos coma terroristas potenciais. Na base aérea Fairford, por exemplo, a policía usou a lei para aterrorizar aos manifestantes pacíficos que estaban a protestar contra a guerra do Iraq. Os manifestantes foron parados e rexistrados repetidamente: moita veces un equipo da policía deixaba pasar a alguen despois dun exhaustivo rexistro de todo o corpo, e a continuación outro equipo o apañaba e repetía toda a operación (chegou a pasarlle 11 veces a un manifestante nun día). O 22 de marzo do ano pasado, a policía parou tres buses que levaban xente cara a unha manifestación pacífica en Fairford, retivoos durante dúas horas, confiscou as súas posesións, e despois pechou toda a rede de autoestradas entre o condado de Gloucester e Londres e os levou de volta á capital. A policia e a ministra do interior sabían perfectamente que esa xente non eran terroristas. Tamén sabía que a lei os permitía tratar coma se o fosen.
Non remata aquí. A proposta de lei das Emerxencias Civís, que permite ao goberno suspender o parlamento e prohibir o dereito de reunion cando decida que se está a producir unha emerxencia, pasou a súa segunda lectura na cámara dos Lores o mes pasado. Pode converterse en lei a finais de ano.
A mesma tendencia se está a dar en todo o mundo. A lei Patriótica dos Eua, aprobada polo Congreso sen que sequera a lera ningún congresista, permite ao estado tratar aos cidadáns disientes coma se foran membros de al-Qaida. Durante os últimos tres anos, a Unión Europea anda buscado como reclasificar aos manifestantes que viaxan aos cumios europeos coma terroristas. Este é o acordo ao que os poderosos chegaron uns cos outros: adoptar un paquete de medidas neoliberais e criminalizar a calquera que se opoña a el.
Moitas veces se nos dí que a aprobación de leis coma estas é perigoso porque un día podería facilitar o acceso ao poder a un goberno non democrático. Pero iso é errar na análise. A súa aprobación xa é unha apropiación do poder. A protesta é inseparable da democracia: cada vez que é limitada, o estado se volve menos democrático. As democracias como as nosas non van rematar cunha estampida de botas e a exhibición de bandeiras, sen on coa lenta acumulación de moreas de leis poirentas.
Cando teñamos perdidas as noas liberdades, xa non nos acordaran coma eran. O silencio co que se deu a benvida a semana pasada ás novas leis suxire que xa se nos están a esquecer.

Coñece a Madonna da madureza.
Despois de 20 anos de inventiva incansable, Madonna non só está aínda no cúmio senon que semella unha nai de dous fillos felizmente casada e entusiasta do yoga - unha decepción para os críticos que cren que a estas alturas debería estar sendo castigada polos seus pecados. Nas vésperas da súa xira polo UK, recordamos a Primeira Dama do Pop.
Barbara Ellen, Domingo 1 de Agosto de 2004, no The Observer.
A escena ocorre no United Centre en Chicago, onde Maddona está a piques de comezar a última xeira da súa xira Re:invention. Desde o meu asento nun lado do escenaio podo vela preparandose nos camerinos, poñéndose na posición do cangarexo que fixo que os críticos dos xous precedentes se abraiasen coa súa flexibilidade ("Aos 45!")... e sinalasen que levaba arnés ("Despois de todo, ten 45"). Non vexo ningún arnés desta vez cando Madonna sube polo escenario, aínda na posición do cangarxo, e logo se mantén sobre a súa cabeza.
Os seus danzaríns comezan a baixar do teito con asas, vestidos dun xeito que suxire que escaparon en masa dun casting de Les Miserables. A Madonna ten un look sensacional, a pesares de que o seu centelleante corsé e as súas botas ata as coxas son tan camp que semellan camp espacial. Vendoa moverse cos seus danzaríns, recordo que Boy George dixo unha vez que ela era coma un maricas atrapado no corpo dunha muller. Agora mesmo, no sentido máis agradable, semella coma se o maricas saíra para fora.
A medida que o espectaculo avanza (antigas cancións:'Frozen', 'Papa don't preach', 'Holiday'; novas cancións: 'Nothing Fails', 'American life', 'Hollywood'; cancións horribles: 'Hanky Panky', 'Die Another Day'; e cancións inesperadas: 'Imagine') o xeo derrétese, e é coma se Madonna fora acompañada no escenario pola neboa de verdades e mentiras, preconceptos e malentendidos, que a levan perseguindo todos estes anos.
De repente corre sobre unha fita móbil cara á fronte do escenario e sobe a unha estructura que a eleva sobre a multitude. Alí fica por un momento, regada de adulación, entrelazando as súas pernas nas barras: obsevándonos, observandoa...
No comezo de 'Vogue' Madonna pregunta. 'Qué estades a mirar?'. É unha pregunta á que semella pertinente contestar agora mesmo. O seu cadraxésimo sexto aniversario está a chegar, e leva máis de 20 anos de duro esforzo no cumio. Este ano tamén é o vixésimo aniversario de 'Like a Virgin', non o seu primeiro éxito, pero posiblemente o que a apartou da récua do pop común, a inxenua quente que ensinaba un moxie inapropiado para a súa idade mentres se movia co seu vestido de noiva, anunciando ao mundo que o seu último amante a fixo sentir 'brillante e nova'. Non era virxe - todo o mundo o podía ver- pero incluso entón Madonna xa se baseaba na ironía e na metáfora case tanto coma na liña de ollos.
Agora mesmo, ela non é tan brillante ou nova. Hai novas de que os tickets dos seus xous se venden moi despacio e as vendas do seu actual album, American Life, foron as peores da súa carreira. Ao contrario do que aconteceu co seu Erotica do 1992, outro pouco vendido, publicado xunto co seu famoso libro Sex, esta vez o contido semella ser o culpalble e non a controversia que acompañaba ao outro. Para min, unha vella fan de Madonna, American Life semella ter demasiadas homilías da Cábala (Amémonos uns aos outros, non sexas ruin) e demasiada pouca diversión. Foi unha decepción despois dos seus dous albums previos: Ray of Light, unha peza mestra introspecitva producida por William Orbit e que documentaba o rexurdir creativo e persoal de Madonna, e Music, producido por Mirwais, unha explosión case física de brillos, ocasional electronica e vivo comentario social.
Máis sinais de alarma sonan a medida que Madonna semella ter perdido o seu xenio, retirando o video con temática militar do seu single 'American Life' no momento que estourou o conflicto do Iraq. No xou de Chicago pasou unha chea de tempo paseandose en roupa militar e exhibindo unha pistola, así que quizais cambiou de idea - pero daquela considerou que as imaxes de helicopteros, de explosións e dun imitador de Bush encendendo un puro cun chisqueiro en forma de granada eran inapropiadas.
Estes días, Madonna apareceu no xou televisivo do Jonathan Ross. A última vez que Ross a entrevistara foi como ver coma un rapaciño era maltratado por unha feroz tigresa devoradora de homes. Desta volta Madonna parecía amansada e insegura, constantemente tocando os dedos e movendose na silla. Falou de como non lle gusta a súa imaxe e semellaba que o sentía. Ross incluso consegui dicir que a súa nova música non estaba feita para el e Madonna - Madonna!- consentiullo.
No final da entrevista eu estaba vendoa en completo silencio. Topeime con Madonna, entrevisteina no 1995 no seu apartamento de Nova York, e entón ela era unha muller tan brillante, decidida, apabullante que falaba sen medo e con propiedade sobre calquera cousa, desde a arte da felación ata de deus, da violación, da misoxinía ('É coma un aura- unha nube negra que levan con eles') e sobre todo o que hai polo medio.
Cando me contou que a agrediran sexualmente recén chegada a Nova York - a primeira vez que falaba do tema- comenteille que incluso algo como aquilo podería ser considerado coma unha cínica estratexia publicitaria . Riu secamente: "Hai xente que cre que todo o que fago é unha estratexia publicitaria. Pensan que incluso cando vou ao baño é unha estratexia publicitaria."
Sentíase que fora deshumanizada, convertida nunha 'cousa'?
'Si (malicioso) - pero todas as iconas o son'.
Non hai dúbidas sobre isto: a muller que coñecín daquela podería comer ao Ross de almorzo e usar ao Michael Parkinson coma estropallo para limpar o plato. Esta Madonna, esta última Madonna, non se parece en nada. Faite pensar qué demo estará a pasar: onde está situada agora Madonna? Qué podemos pensar dela? Qué pensa ela de si mesma?
Ao longo dos anos tivemos unha chea de Madonnas entre as que escoller. Nacida Madonna Louise Veronica Ciccone nunha numerosa familia italo-americana de clase media en Bay City, Michigan, no 1958, era de feito unha nada probable candidata para se converter na máis grande estrela mundial e consumar cambios radicais. Moita da súa historia persoal xa se convertiu en lenda: a morte da súa nai cando ela tiña sete anos, as rebelións consecuentes, a fuxida cara Nova York para 'trunfar', o cambio de carreira cara a música disco, o estrelato repentino, os crucifixos e as ideas claras ('Perdín a virxinidade pensando na miña carreira')
Pronto Madonna non só estaba 'trunfando', estaba inventandose - ou máis ben reinventandose. Desde entón, as Madonnas sucederonse rapidamente: Tontita, a zorrona, a Católica chalada, a señora (venenosa) Penn, a boneca disco, o fendello, a puta, a pallasa, Evita, a terra-nai, a muller de negocios calculadora con corset. E con elas viñeron o desfile de viles e humillantes noivos. Deixando aparte a Carlos Leon, o pai de Lourdes, os homes de Madonna estiveron maiormente distinguidos por poñela a parir despois de deixalo. 'Se fora un cadro sería un abstrato de Picasso porque ten tantas caras' dixo o Vanilla Ice. 'É tan agarrada que se lle nota a leguas' dixo o Jimmy Albright. E, por suposto, Warren Beatty na famosa toma de Na Cama con Madonna: 'Ela non quere vivir fora da cámara, xa non digamos falar se non hai cámara". Ela non deixaba de publicar daquela, tamén, pero a vida de Madonna sempre foi moito máis estudiada ca súa arte.
Hoxe en día as cousas suavizaronse considerablemente. Madonna xa non vai facer jogging polos parques rodeadas de gardacostas coma nos oitenta. Xa non bota pecados nos programas de televisión ou sae con amigas lesbianas para provocar aos media. Desque deixou o catolicismo pola cábala, a igrexa xa non ten a menor escusa para se sentir ofendida coma cando ela bicou un Xesús negro no video de 'Like a prayer' ou facía que se masturbaba no escenario no súa xira Blond Ambition. Xa van 12 anos desde que Madonna escandalizou o mundo publicando Sex, un ensaio de fotografía erótica que fixo que Norman Mailer dixera que non era suficientemente porco ('non hai fotos de conas'), pero que o resto do mundo mercou para se asegurar de se sentir repugnados.
Recentemente todo ten que ver co yoga, coas dietas macrobióticas, outro filme malo (Swept Away) a engadir ao seu currículum de luces e sombras, un album así así, un anuncio para a Gap coa Missy Elliot e unha serie de libros para crianças inspirados pola cábala que están a millerios anos luz literarios do Sex. A cousa da cábala é divertida e confusa para os extraños, pero se re-baptizarse a si mesma Esther e levar un brazalete vermello lle fai sentir a gusto coa súa vida, quen somos nós para a xulgar? Dito o cal, seguir unha pola do xudaismo que semella aniquilar o ego debe ser a hostia de duro para unha muller que unha vez declarou que non sería feliz ata que foxe 'máis famosa que deus'.
Madonna é clara sobre a súa inclinación pola Britania - o país que lle deu un marido, o director de filmes Guy Ritchie, e un fillo, Rocco - ás veces adulandonos sen reparos:"Incluso a persoa máis parva da Britania é máis lista cos Americanos". E aínda así semella que temos unha relación de amor-odio con Madonna: innumerables artigos de revistas sobre cal e cal non tenda está agora de moda porque a icona do estilo pasou por diante dos seus escaparates--- seguida de máis páxinas sobre o arrogante que é, as caras ao Eve Lom da súa filla, o desagradable que é coa xente que invade a súa finca. E por suposto o titular inmortal que leva aparecendo regularmente desde 1986: está acabada Madonna?
Quizais toda esta tolemía ten que ver co estilo de vida pretendidamente normal que leva a Madonna na Inglaterra (fish and chips, pintas de Guinness e sair con Gwyneth Paltrow). Ou quizais é máis fondo que todo iso.
Son eu soa, ou é certo que a moita xente lle disgusta a maneira na que unha grande, mala, e ambiciosa Madonna conseguiu sortear unha especie de 'castigo kármico', que alguén condeada a vivir un destino solitario, atope a felicidade familiar na súa cuarentena? Claro, moita xente non atura todo iso de 'somos unha parella/lavamos o coche xuntos/facemos a cábala xuntos/collemos a guitarra e cantamos cancións folk escocesas' que sae da casa dos Ciccone-Ritchie (por non falar do feito de que o Ritchie supostamente chame Mamá á Madonna). Unha muller díxome que ela non pode entender se o que lle escamaba era o efecto Guy ou o feito de que Madonna non pare de repetir que ten unha vida persoal perfecta. Pode chegar a entender que Madonna estea casada, pero unha Madonna casada satisfeita, para nada. Outras tenden a crer que isto é unha parodía da feliz vida domestica, o último disfraz de Madonna.
Non estou segura. Paréceme que unha muller que perdeu a súa propa nai cando era unha neniña pode ser a candidata ideal para debezar a estabilidade familiar. Pero a cousa vai máis alá: trátase da mega-fama e como sobrevivir a ela. Posiblemente, Madonna transcendeu a fama do pop para se convertir no primeiro mega reality show (A Grande Irmá? A Grande Nai?). Ela é alguen que vive na fronteira entre a vida e a arte é quen de sobrevivir. Por suposto, se Madonna fora un personaxe de ficción, só podería manter a simpatía do público se estivera a pagar o prezo do seu comportamento antinatural. De feito, debería estar a vivir soa nunha poeira mansión de Hollywood sen nenos, amargada, comportandose coma unha Norma Desmond baixando por unha escaleiras ao estilo das de Foise co Vento, unha horrorosas garras amosando os seus diamantes ao mundo ('É hora de me retirar'). Pola contra está felizmente casada e con dous nenos preciosos, todo lle vai ben - moita xente non é quen de aturar todo iso.
Tamén é extraordinario como, despois de todos estes anos, algunha xente, normalmente homes, aínda non son quen de tragar a idea de Madonna, a relevante música con talento, compositora e interprete. Na mente dalgúns sempre sera unha oportunista, unha manipuladora dos media, que constriu toda a súa carreira, a traves das décadas e dos continentes, de pura casualidade. Non contan para nada os seus innumerables números 1, os exitosos albumes, a constante evolución creativa, a provocación e o atrevimento, os máis de 20 anos no cumio dunha das máis incertas industrias de todos os tempos.
'Cherish', 'Like a prayer','You'll see', 'Frozen', 'Mer-girl', 'Gone', 'Impresive Instant' - de onde sairon esas cancións, e outras? Do todo a cen dos singels de éxito? Parte da lenda urbana que rodea a Madonna di que as cancións que di que escribiu son colaboración, e as que son colaboracións non teñen nada que ver con ela. Incluso hoxe te topas con idiotas nas festas que delcaran solemnemente que Madonna non ten verdadeiro talento: 'É unha excelente muller de negocios que sabe como venderse'. E a xente se pregunta por qué Madonna se está a queixar constantemente do sexismo na industria da música (para ser unha chica pop sempre tivo unha boca moi sucia)
Semella que a medida que a Madonna se fai vella, mais ganas teñen de calala, afastala e cubrila, debido á súa avanzada idade (un ano máis vella co Morrissey). Pero coa súa imaxe e a súa excelente forma, por que razón ten para facelo? Sorprende que ela poida facer complicados exercicios de ioga no escenrio noite tras noite na súa xira mundial e a tachen de 'acabada', mentras que o David Bowie pode espichala no escenario por problemas cardíacos e ninguén suxire que se retire.
Isto non quere dicir que Madonna non cometa erros. Maiormente nos últimos tempos, o bico a tres con Britney Spears e Christina Aguilera nos premios da MTV foi un erro de cálculo, tan só porque mostrou como a diferencia de xénero o determina todo- incluso a mega-fama, incluso Madonna. Dito claramente, foi unha penosa forma feminina de chamar a atención ou de pasar a batuta que non lle entraría na cabeza a ningunha icona musical masculina equivalente. A idea de que alguén coma Paul McCartney collera ao Noel Gallagher e lle metera un morreo só é soportable sabendo que nunca vai pasar. Os 'tios' estaría demasiado ocupados facendo un 'dúo' (a pesar de que podiamos falar todo o día sobre que significa que se apunten mutuamente coas súas guitarras)
Mentres falamos de homes, semella claramente que a maioría deles non entenden Madonna da mesma maneira que o fan as mulleres. Non me estou a referir á fabulosa base de fans gais leais que ten, ou incluso á súa vida amorosa (aínda que antes de Ritchie e a maternidade ela parecía unha abandeirada da loita para facer quedar mal á heterosexualidade). Refírome a onde reside realmente a base do fenómeno Madonna; nomeadamente ao espectro demográfico das mulleres entre os vinte e tantos e os cuarenta e moitos, que debería ter por dereito propio un nome baseado en Madonna (A nacion Vogue? As True Blues?). Un dos logros menos mencionados de Madonna é seguramente o feito de que durante máis de 20 anos leva sendo o totem global que inspira ás mulleres que creceron con ela. Mentres que é recoñecido mundialmente que Madonna inspirou á primeira xeración de 'aspirantes' ninguen semella preguntarse onde están agora, e qué pasou con elas, ou, máis exactamente, que non aconteceu con elas.
Semella o caso que Madonna pasou a ser máis importante para esas fans ao longo dos anos (cando moitas de nós francamente nos convertimos en 'non aspirantes'). Un libro meu, Soño con Madonna, unha colección de soños de mulleres sobre La Cicconne, recolle fermosamente como ela invadiu o sub-consciente das mulleres ao longo dos anos. Pero non é sempre cuestion de soñar con Madonna ou incluso de pensar neal. As mulleres adultas teñen vidas ocupadas, e ninguén ten tempo para sentar e pensar obsesibamente sobre estrelas do pop multimillonarias, pero permanece o feito de que é unha extraña combinación de confort e excitación saber que Madonna aínda anda por aí, facendo as súas couas, publicando fabulosos discos, amando os seus nenos, gozando do seu home, practicando as súas coreografías, loitando contra as continxencias do día a día. Unha muller que coñezo celebrou o seu 37 aniversario cun brinde a Madonna, un xesto irónico pero probablemente máis común do que pensas. Ao contrario do que moitos homes, que levan gastados 20 anos discutindo se a Madonna era suficientemente puta ou non para os seus gustos, ten máis que ver coa amistade que co sexo para nós.
Pensaba nisto cando fun ver a Madonna actuar no seu xou de Chicago. Non foi a mellor actuación da Madonna que vin - non tan boa coma a Blond Ambition ou tan sentida coma a Drowned World- pero foi instructivo vela actuar en América, o lugar que a encumbrou. América é tan grande, que sintes que foste tragada viva, convertida en irrelevante e anónima, no momento no que pos o pé no aeroporto. Faite sentir un renovado respecto pola xove e orfa Madonna Ciccone, a pequena-muller-que-puido (e foi) unha das primeiras en mirar á mega-fama aos ollos e gañarlle no seu propio terreo.
O público era unha mestura dispar: familias, homes gais, grandes grupos de homes bebendo cervexa dun xeito heterosexual, incluso quen semellaba ser un converso á cábala que levaba unha pancarta que dicia 'Raiña Esther'. E, por suposto, alí estaban os grupos de mulleres nunha noite para elas, de todos os tipos, todas as idades, todas disfurtanto xuntas, mercando os seus posters e programas por 30$, e bailando cun desenfadado sentido do abandono cando sonou 'Holiday'. Escoitei a un grupo delas ao redor do programa: 'Ah, encántame este look, e este, e neste tamén". Era como a mesma carreira de Madonna: unha grande selección cultural de aquí e acolá, sempre con algo que lle guste a alguén.
Así que, a qué estamos mirando. Pode que Madonna xa non sexa unha inspiración para as rapazas novas (alomenos non da maneira xigante como o foi nos oitenta), pero desde logo que o sigue a ser para moitas outras mulleres máis vellas (e homes) só por estar viva, e iso só xa a fai incriblemente importante. Engade iso á súa música, ao seu estilo, ao seu humor e á súa cordura (pensa no Prince ou no Michael Jackson e no que se puido converter) e non pola primeira vez Madonna, agora no 2004, é unha influencia positiva indispensable.